Diabelski Kamień to imponujący głaz narzutowy, jeden z największych tego typu w Polsce. Jego obwód wynosi aż 28 m, a wysokość to 3 m. Jego historia jest pełna fascynujących legend. Kamień jest mocno spękany, co nadaje mu charakterystyczny wygląd. Mieszkańcy Bisztynka od dawna wierzą, że kamień ma magiczne właściwości, a w przeszłości mógł być miejscem kultu, podobnym do Stonehenge. Istnieje przekonanie, że obkrążenie kamienia zgodnie z ruchem wskazówek zegara, zaczynając od charakterystycznego pęknięcia, może spełnić życzenia.

Jedna z najbardziej znanych legend związanych z Diabelskim Kamieniem opowiada o ubogim szewcu, który miał liczne potomstwo, ale dla najmłodszego dziecka nie mógł znaleźć ojca chrzestnego. Pewnego dnia spotkał tajemniczego młodzieńca, który zgodził się zostać chrzestnym, pod warunkiem że po ukończeniu edukacji przez dziecko, przyjdzie po jego duszę. Młodzieńcem tym okazał się być diabeł. Chłopiec, nazwany Michał, kształcił się za diabelskie pieniądze na księdza. Gdy miał odprawić swoją pierwszą mszę, diabeł zjawił się, by zabrać jego duszę, ale wcześniej musiał przynieść wielki kamień z Afryki. Diabeł nie zdążył na czas i ze złości upuścił kamień w miejscu, gdzie leży do dziś.

Brama Lidzbarska jest jedynym zachowanym fragmentem dawnych miejskich fortyfikacji. Wybudowana w latach 1481-1547, służyła jako jedna z trzech głównych bram miejskich, obok Bramy Reszelskiej i Warszawskiej, które nie przetrwały do dzisiejszych czasów.

Na przestrzeni wieków Brama przechodziła liczne przekształcenia. W XVIII w. została przebudowana w stylu barokowym. W kolejnym służyła jako więzienie, a jeszcze w następnym, mieściła bibliotekę i dom kultury. Po II wojnie światowej przeprowadzono prace zabezpieczające i remontowe, a pod koniec lat 50. XX wieku bramę przystosowano do celów kulturalnych.

Miejscowa legenda mówi o podziemnym tunelu łączącym Bramę Lidzbarską z kościołem św. Macieja Apostoła, choć nie znaleziono na to dowodów. Po wojnie, w wyniku działań pijanych mieszkańców, brama uległa częściowemu zniszczeniu.

Zamek w Jezioranach, położony w zakolu rzeki Symsarny, został zbudowany w stylu gotyckim przez biskupa Jana I z Miśni i Jana Styprocka w XIV w. Stanowił rezydencję starostów biskupich warmińskich. Budowla ta przypominała zamki w Reszlu i Działdowie. Miał narożną wieżą na północy, która była kwadratowa u podstawy i okrągła w górnej części. Wjazd do zamku prowadził od wschodu przez most nad fosą. W południowej części znajdowało się gdanisko ustępowe połączone gankiem z zamkiem. Z zabudowań do dziś przetrwały tylko dolne partie murów skrzydła zachodniego oraz fragmenty narożnej wieży. 

W 1414 r. zamek i miasto Jeziorany zostały spalone przez wojska króla Władysława Jagiełły. 60 lat później, podczas wojny popiej, obroniony przez polską załogę, został ostatecznie zdobyty przez biskupa Mikołaja Tungena. W czasie wojny pruskiej w 1520 r. Albrecht von Hohenzollern ponownie zniszczył Jeziorany. Zamek został odbudowany i służył jako rezydencja biskupów warmińskich do XVIII w., kiedy to Warmia została włączona do Prus po I rozbiorze Polski.

W 1783 r. obiekt został zniszczony przez pożar spowodowany uderzeniem pioruna. Wkrótce potem pruska administracja rozebrała większość zabudowań, pozostawiając tylko skrzydło zachodnie, które przekształcono na ratusz. Na fundamentach skrzydła południowego zbudowano parterowy budynek, a w kolejnych latach nadbudowano drugą kondygnację. Mury przyziemia oraz piwnice skrzydła zachodniego stanowią jedyne pozostałości średniowiecznej budowli. 

Biskupiec to miasto o bogatej historii i unikalnym układzie przestrzennym, które kryje wiele zabytków świadczących o jego dawnej świetności. Dlatego też sugeruję udać się na spacer po tym mieście. Zaczynamy od Urzędu Miejskiego- zabytkowego budynek dawnego starostwa, powstałego na początku XX w. Obecnie zdobią go herby czterech miast dawnego powiatu reszelskiego: Jezioran, Bisztynka, Reszla oraz Biskupca. Na skwerze przed budynkiem niegdyś stał pomnik wojownika, upamiętniający poległych w wojnie 1870 roku.

Niedaleko znajduje się secesyjna kamienica o bogatym wystroju, obecnie będąca siedzibą Miejskiej Biblioteki Publicznej oraz Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej. Ten architektoniczny klejnot miasta jest przykładem secesyjnego stylu z charakterystycznymi łukami odcinkowymi. Kolejno, kierujemy się do następnej atrakcji.

Historia kościoła św. Jana Chrzciciela sięga XIV w., kiedy to pierwotna świątynia została zbudowana na miejscu pruskiego grodu. Obecny obiekt, odbudowany wielokrotnie po licznych pożarach, jest mieszanką stylów architektonicznych, z neoromańskimi i barokowymi elementami.

Świątynia była wielokrotnie niszczona przez pożary i wojny, co wymusiło jej odbudowę i rozbudowę. Na przykład, w 1505 r., biskup Łukasz Watzenrode przeznaczył materiały z rozbiórki kościoła w Lidzbarku Warmińskim na odbudowę zniszczonej w czasie wojny polsko-krzyżackiej świątyni. Kolejne pożary wymusiły dalsze rekonstrukcje.

Wnętrze kościoła kryje wiele cennych zabytków. Najstarszym elementem jest barokowa chrzcielnica z XVII w. z misą chrzcielną, na której znajduje się scena Zwiastowania. W XX w. odrestaurowano dwa neoromańskie ołtarze boczne, które przetrwały wojnę.

Jednym z najbardziej atrakcyjnych punktów kościoła jest wieża, która pełni rolę punktu widokowego. Z jej szczytu rozpościera się wspaniała panorama Biskupca i okolic. Warto wspomnieć, że wieża nie jest dostępna bezpośrednio – aby dostać się na jej szczyt, należy udać się do informacji turystycznej znajdującej się 200 metrów od kościoła, gdzie pani udostępni nam wejście. Warto rozpocząć zwiedzanie Biskupca właśnie od tego miejsca, gdyż klucze do kolejnych atrakcji- wystawy aparatów i modelarni, również są dostępne w informacji turystycznej.

Idąc dalej, kierujemy się w stronę placu Wolności. Rynek jest otoczony przez urokliwe mieszczańskie kamieniczki z XIX i początku XX w. Niedaleko znajduje się ratusz miejski, zbudowany w 1895 r. Niegdyś pełnił funkcję siedziby władz miejskich, a dziś mieści m.in. bank. Wzrok przyciąga herb umieszczony na fasadzie budynku, będący częstym motywem na pocztówkach.

W centrum miasta znajduje się również odnowiony plac z fontanną i pomnikiem ku czci poległych w walce o polskość tych ziem oraz za powrót Warmii i Mazur do Polski. Pomnik zdobi znak Rodła, symbolizujący więź Polaków z ojczyzną w czasach zakazu używania polskich symboli narodowych.

Wystawa aparatów fotograficznych Wiesława Borowskiego, zlokalizowana w Domu Pracy Twórczej “SORBOMA”, to niezwykłe miejsce, które gromadzi ponad 1400 unikalnych modeli aparatów fotograficznych. Najstarszy z nich pochodzi z 1884 r. Kolekcja została uznana za największą w Polsce w 2017 r.

Historia tej wystawy sięga lat 70. XX w, kiedy to Wiesław Borowski, po otrzymaniu swojego pierwszego aparatu, zaczął kolekcjonować różne modele. Z biegiem lat jego zbiór powiększał się dzięki własnym zakupom oraz darom od przyjaciół i innych pasjonatów fotografii z całego świata. Wyjątkowość wystawy podkreśla fakt, że większość eksponatów pochodzi z różnych okresów i zakątków globu, od radzieckich aparatów, przez niemieckie, po japońskie i amerykańskie modele.

Wystawa, której celem było początkowo trwanie przez kilka miesięcy, jest dostępna dla zwiedzających już od 2013 r. i cieszy się nieustającym zainteresowaniem. Dzięki wsparciu Fundacji BGK, powstało w galerii drzewo z metaloplastyki z historycznymi zdjęciami, co dodatkowo wzbogaciło ekspozycję.

W tym samym budynku odbywają się również warsztaty z modelarstwa. Uczestnicy pod okiem doświadczonego opiekuna, kleją różnorodne modele. Wszystko to co zostało przez nich stworzone, można obejrzeć na wystawie. Z informacji, które uzyskałem wiem, że biorą udział w konkursach i je wygrywają 🙂

Plaża Rukławki, położona nad malowniczym jeziorem Dadaj, stała się nowym centrum rekreacyjno-wypoczynkowym. Odwiedzający mogą korzystać z nowych leżaków, ławeczek, które również pełnią funkcję huśtawek oraz murowanego grilla. Dodatkowo zamontowano stojaki na rowery.

Jezioro Dadaj, jedno z najpiękniejszych jezior na Mazurach, oferuje czystą wodę, otoczenie zielonych lasów i spokojną atmosferę. Jest to również raj dla miłośników aktywności wodnych, takich jak żeglowanie, kajakarstwo, rejsy motorówką i wędkowanie. Plaża Słoneczny Brzeg przy jeziorze Dadaj zapewnia nie tylko możliwość kąpieli, ale także korzystanie z boiska do siatkówki plażowej oraz wypożyczalni sprzętu wodnego.

Linia brzegowa jeziora Dadaj jest bardzo dobrze rozwinięta, a jego liczne wyspy i zatoki dodają uroku temu miejscu. Roślinność przybrzeżna obejmuje trzcinę pospolitą, pałkę wąskolistną oraz grzybienie białe i grążele żółte.