Muzeum Narodowe Ziemi Przemyskiej, pl. Berka Joselewicza 1, Przemyśl
Jest to nowoczesne muzeum, o charakterze regionalnym. Uwagę zwraca już sam jego gmach, zbudowany w 2008 r. W 2009 r. był jednym z polskich kandydatów do Nagrody im. Miesa van der Rohe, najważniejszego wyróżnienia w dziedzinie architektury w Europie.
Zobaczymy tu cztery wystawy stałe. Pierwsza pt. “Panorama pradziejów i wczesnego średniowiecza regionu przemyskiego” obejmuje okres od około XX tysiąclecia przed naszą erą do XIII wieku naszej ery. Druga pt. “Credo na dwa głosy” poświęcona jest polskiej i ukraińskiej sztuce religijnej. Trzecia opowiada o przemyskich Żydach, z kolei czwarta dotyczy twierdzy Przemyśl.
Muzeum Historii Miasta Przemyśla, Rynek 9, Przemyśl
Jest to oddział Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej. Znajduje się przy Rynku w zabytkowej kamienicy Brzykowskiej.
Przemierzając kolejne sale możemy zobaczyć wnętrza mieszczańskie z XIX i początku XX wieku, zajrzeć do atelier najsłynniejszego przemyskiego fotografa Bernarda Hennera oraz poznać twórczość innego artysty z tego miasta Mariana Strońskiego. Ciekawe zbiory związane ze szkołami i szkolnictwem prezentuje wystawa pt. “Dawna klasa”.
Rynek, Przemyśl
Rynek pochodzi z XIV wieku. Ciekawostką jest jego położenie na pochyłym terenie z racji czego jest wyjątkowo malowniczy.
Interesującym punktem Rynku jest stojący w środku fontanny pomnik Niedźwiedzia. Jest popularny wśród turystów, ponieważ niedźwiedź jest symbolem Przemyśla. Niedaleko niego znajduje się również ciekawy pomnik Wojaka Szwejka.
W niedługim czasie na przemyskim Rynku będzie można zwiedzać także podziemną trasę turystyczną.
Sobór archikatedralny pw. św. Jana Chrzciciela, Przemyśl
Świątynia pochodzi z XVII wieku. Obecnie jest to sobór archikatedralny obrządku greckokatolickiego. W środku znajduje się zabytkowy, XVII-wieczny ikonostas.
Dawniej był to kościół jezuicki. Po skasowaniu zakonu służył jako magazyn. Na początku XX wieku odzyskał go kościół rzymskokatolicki. Od 1957 r. służył także grekokatolikom, a w 1991 r. został przez nich przejęty na własność.
Bazylika archikatedralna pw. św. Jana Chrzciciela i Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, ul. Zamkowa 3, Przemyśl
Budowa katedry rozpoczęła się w 1452 r. W XVI wieku, w obawie przed najazdami Tatarów i Wołochów, została ufortyfikowana. Kolejna przebudowa rozpoczęła się w 1724 r. Dzięki niej świątynia zyskała barokowe oblicze. Renowacja z przełomu XIX i XX wieku przywróciła prezbiterium charakter gotycki.
Zwiedzając katedrę warto zwrócić uwagę na cenną figurkę Matki Boskiej Jackowej z XIII wieku. Także na ołtarz pw. św. Stanisława z 1610 r., wykonany z czarnego marmuru. W podziemiach można obejrzeć pozostałości romańskiej rotundy pw. św. Mikołaja prawdopodobnie z 1215 r.
W swojej historii katedra doświadczyła wielu problemów – braku funduszy na budowę, pożaru, zawalenia się dachu, czy wojennych zniszczeń. Dziś przyciąga wiernych i turystów.
Zamek Kazimierzowski w Przemyślu, Al. 25 Polskiej Drużyny Strzeleckiej 1, Przemyśl
Zamek zbudowano za panowania Kazimierza Wielkiego. W 1498 r. został uszkodzony podczas najazdu Wołochów. W XVI wieku został odbudowany. Potem był kilkukrotnie przebudowywany. Z pierwotnej, gotyckiej budowli do dzisiejszych czasów pozostała jedynie ostrołukowa brama wjazdowa.
Podczas zwiedzania warto zwrócić uwagę na relikty romańskich zabudowań, znajdujące się na dziedzińcu. Z baszt roztacza się interesująca panorama okolicy. Ponadto mieści się tu siedziba Przemyskiego Centrum Kultury i Nauki ZAMEK.
Muzeum Dzwonów i Fajek, ul. Władycze 3, Przemyśl
Jest to oddział Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej. Znajduje się w zabytkowej, późnobarokowej wieży zegarowej. Pokazuje dwa rzemiosła tradycyjnie związane z Przemyślem – fajkarstwo i ludwisarstwo.
Pierwsza część wystawy prezentuje różne rodzaje fajek. Znajduje się tu mnóstwo ciekawych eksponatów, a także specjalna aranżacja, pokazująca dawny zakład fajkarski. Druga część prezentuje wiele zabytkowych dzwonów w tym… dzwony okrętowe. Można się tu także zapoznać z procesem ich powstawania.
Wystawa jest ciekawie zaaranżowana, w czym pomaga wykorzystanie atutów wnętrza wieży. Znajduje się tu również taras widokowy z którego można podziwiać okolicę.
Kopiec Tatarski, Przemyśl
Jest to doskonały punkt obserwacyjny, a jego wysokość to 352 metry n.p.m. Według jednej z legend Tatarzy usypali go jako mogiłę poległego w walce chana. Inna głosi, że jest to grób legendarnego założyciela Przemyśla, księcia Przemysława Lestka I. Badania archeologiczne dowodzą, iż czczono tutaj bogów pogańskich.
Park Lubomirskich, Przemyśl
Park otacza pałac Lubomirskich, który zbudowano w 1887 r. w stylu eklektycznym, łącząc elementy neobarokowe, neogotyckie i neoromańskie. W pobliżu funkcjonował także folwark oraz browar. Obecnie pałac i większość parkowych budynków zajmuje szkoła wyższa.
Fort I Salis-Soglio, Forteczna Trasa Rowerowa Południowa, Siedliska
Fort powstał pod koniec XIX wieku, jako element austriackiej twierdzy Przemyśl. Zaprojektowany został jako fort artyleryjski obrony dalekiej. Jest jednym z najlepiej zachowanych i najbardziej efektownych elementów zewnętrznego pierścienia twierdzy. Teren fortu zwiedzamy samodzielnie. Niebezpieczne miejsca zostały zabezpieczone, tym niemniej sugeruję ostrożność.
Fort XV Borek, Forteczna Trasa Rowerowa Południowa, Siedliska
Fort powstał pod koniec XIX wieku, jako element austriackiej twierdzy Przemyśl. Jest to fort pancerny obrony bliskiej. Pomimo zniszczeń jest nieźle zachowany. Możemy tu zobaczyć pancerną kopułę wieży artyleryjskiej oraz opancerzony punkt obserwacyjny. Widać stąd przedpole fortu aż po Medykę. Zabudowania fortu można zwiedzać tylko z zewnątrz.
Fort XII Werner, ul. Forteczna 20, Żurawica
Fort powstał pod koniec XIX wieku, jako element austriackiej twierdzy Przemyśl. Jest to fort artyleryjski. Jest zachowany w bardzo dobrym stanie. Dziś można go zwiedzać także w środku. Koniecznie zwróćcie uwagę na ubikacje z wydzielonym miejscem dla oficerów 🙂
Urządzono tu także muzeum. Możemy zobaczyć eksponaty związane z historią fortu i I wojną światową. Są to m.in.: przyrządy wojskowe, umundurowanie, meble i przedmioty codziennego użytku, dokumenty i fotografie.
Arboretum Bolestraszyce, Bolestraszyce 130
Arboretum powstało na terenie historycznego założenia dworsko-ogrodowego. Na jego obszarze znajduje się także XIX-wieczny fort XIII b Bolestraszyce, będący elementem austriackiej twierdzy Przemyśl. Jest to jeden z największych tego typu ogrodów, jakie zwiedzałem.
Znajduje się tu wiele gatunków drzew i krzewów. Także rzadkie, zagrożone, ginące i chronione gatunki roślin. Wśród nowych nasadzeń wyróżniają się wiekowe drzewa, będące pozostałością po dworskich ogrodach.
Możemy tu także odwiedzić Muzeum Przyrodnicze. Zobaczymy w nim różne wystawy, m.in. ornitologiczną pt. “Chrońmy ptaki”, czy fotograficzną pt. “XXV lat Arboretum Bolestraszyce”.
