Siedzibą muzeum jest neoklasycystyczny pałac Lubomirskich, wybudowany pod koniec XVIII wieku.

W pałacu znajduje się stała ekspozycja pt. “Stacja Rozwadów. Między Lwowem a Krakowem”. Przedstawia historię Rozwadowa (obecnie dzielnicy Stalowej Woli) i okolicy oraz kulturę ludową i pradzieje regionu nadsańskiego.

Obecnie można także oglądać tu wystawę czasową pt. “Pierwotna Puszcza Sandomierska”. Wystawa ma na celu zaprezentowanie unikatowej fauny tego rejonu (ssaków, ptaków, a nawet owadów).

Na dziedzińcu pałacu znajduje się, złożona z kamiennych rzeźb, ekspozycja pt. “Galeria przez dotyk”. Przygotowano ją z myślą o osobach z dysfunkcją wzroku.

Strona muzeum

Jest to oddział Muzeum Regionalnego w Stalowej Woli. Galeria poświęcona jest twórczości Alfonsa Karpińskiego, jednego z czołowych przedstawicieli Młodej Polski. Mieści się w zabytkowym, dawnym budynku sądu z początku XX wieku.

Na wystawie można zobaczyć 77 prac (obrazy olejne, rysunki, grafiki, akwarele i pastele). Ekspozycja zorganizowana jest tematycznie, wokół miejsc i wątków istotnych dla twórczości i życia artysty. Zaaranżowano tu także wnętrze jego pracowni.

Strona galerii

Parkujemy samochód i udajemy się na zwiedzanie Sandomierza. Rozpoczynamy zaś od Rynku.

Znajduje się tutaj ratusz z 1349 r., rozbudowany później w stylu renesansowym. Wieża przy ratuszu została dobudowana w XVII wieku. Zwieńczona jest orłem z czasów Księstwa Warszawskiego.

Obok ratusza znajduje się XVIII-wieczna figura Matki Boskiej Niepokalanej. Na Rynku uwagę zwracają ponadto obudowa dawnej miejskiej studni i oryginalna rzeźba pn. “Zakotwiczenie nieba”.

Wokół Rynku znajduje się kilka zabytkowych kamienic. W jednej z nich, pod numerem 5, mieści się muzeum poświęcone serialowi pt. “Ojciec Mateusz”, którego akcja rozgrywa się w Sandomierzu.

W pobliżu Rynku warto zwrócić uwagę na Bramę Opatowską, pochodzącą z XIV wieku i stanowiącą relikt dawnych murów obronnych.

W zbrojowni można zobaczyć różne elementy dawnego uzbrojenia: zbroje, tarcze oraz hełmy, piki, halabardy, włócznie, miecze, topory, czy rapiery. Ponadto armaty, hakownice i muszkiety.

Zwiedzających oprowadzają… rycerze. Pod ich czujnym okiem można przymierzyć zbroję, lub wziąć do ręki broń. Na panie czekają dworskie suknie oraz czepce różnych typów.

Część ekspozycji zajmują narzędzia kata: topory i miecze katowskie, dyby, pręgierze, kajdany, madejowe łoże, czy maski hańbiące.

Jest to część kilkukondygnacyjnych komór i chodników, które znajdują się pod sandomierską starówką. Kiedyś służyły jako składy kupieckie. Wykorzystywano je także jako schronienie w razie niebezpieczeństwa.

Trasa turystyczna ma 470 metrów długości. Najgłębsze wyrobiska sięgają 12 metrów. W kolejnych pomieszczeniach znajdują się różne ekspozycje – archeologiczna, etnograficzna, a także dotycząca kopalni soli w Bochni. Zwiedzanie odbywa się z przewodnikiem.

Jest to najstarszy kościół w Sandomierzu, jeden z najstarszych i najcenniejszych w Polsce. Został zbudowany w XIII wieku razem z klasztorem Dominikanów (jest to drugi klasztor dominikański w Polsce i jeden z najstarszych w Europie).

Świątynia stanowi przykład połączenia sztuki romańskiej i gotyckiej. Ma charakter budowli obronnej (podobnie jak przylegający doń klasztor). Na początku XIV wieku dobudowano do niej dzwonnicę, w której zawieszone są trzy dzwony (dwa z nich należą do najstarszych w Polsce i w Europie).

Wewnątrz warto zwrócić uwagę na późnorenesansową kaplicę bł. Sadoka i 48 Sandomierskich Dominikańskich Męczenników. Upamiętnia ofiary rzezi dokonanej w XIII wieku na zakonnikach przez wojska mongolsko-tatarskie. W świątyni znajduje się także cudowny obraz Matki Bożej Różańcowej, pochodzący z I połowy XVII wieku.

Po drodze do kościoła przejdziemy przez Ucho Igielne – zabytkową bramę, dawniej będącą częścią murów obronnych, przez którą prowadziła droga łącząca go z drugim istniejącym wówczas w Sandomierzu klasztorem dominikańskim.

Strona kościoła

Jest to piękny i malowniczy wąwóz lessowy. Jego długość wynosi około 500 metrów, maksymalna wysokość zaś około 10 metrów. Według legendy swą nazwę zawdzięcza częstym odwiedzinom królowej Jadwigi, która przychodziła tu przy okazji wizyt w pobliskim kościele pw. św. Jakuba Apostoła.

Gotycki zamek został wzniesiony w XIV wieku. W XVI wieku przebudowano go w renesansową rezydencję. W 1656 r. został wysadzony przez wojska szwedzkie. Ocalało jedynie skrzydło zachodnie, które zostało przebudowane w istniejący obecnie budynek typu pałacowego.

Mieści się w nim Muzeum Okręgowe. Zgromadzone tutaj zbiory poświęcone są m.in.: dziejom zamku, historii miasta, kulturze ludowej Sandomierzaków i Lasowiaków, czy też pradziejom ziemi sandomierskiej.

Oryginalne i ciekawe wystawy poświęcone są Jarosławowi Iwaszkiewiczowi oraz wyrobom z krzemienia pasiastego.

Strona muzeum

Historia świątyni sięga XII wieku. Przebudowano ją w 1360 r. – tę datę uznaje się za początek obecnej bazyliki.

Jej bogate wnętrze ma charakter barokowy. Ołtarz główny wykonano z czarnego, inkrustowanego marmuru. Przy filarach międzynawowych znajduje się cenny zespół ołtarzy rokokowych. Na ścianach naw można podziwiać obrazy o tematyce martyrologicznej, zaś cztery obrazy pod chórem przedstawiają ważne wydarzenia z historii miasta. W prezbiterium zobaczymy polichromie z XV wieku, w stylu bizantyjsko-ruskim.

Strona bazyliki

Muzeum mieści się w XV-wiecznym budynku księży mansjonarzy, ufundowanym przez Jana Długosza. Można tu zobaczyć zabytki sztuki sakralnej z terenu Sandomierza i ziemi sandomierskiej, m.in.: obrazy, rzeźby, czy rękopisy.

Warto zwrócić uwagę na ofiarowany przez Władysława Jagiełłę relikwiarz drzewa Krzyża Świętego, XIII-wieczną rzeźbę Madonny z Goźlic, czy rękawiczki królowej Jadwigi. Ciekawe są także eksponaty przedstawiające sarmacką obyczajowość pogrzebową.

Strona muzeum

Góry Pieprzowe są to pagóry, które stanowią tutaj wysoką krawędź doliny Wisły. Są bardzo stare – mają 500 milionów lat! Ich nazwa wzięła się od łupków, które wietrzejąc przypominają ziarna pieprzu.

Specyficzne jest też dla nich występowanie obok siebie roślinności charakterystycznej dla stepów i terenów podmokłych. Ponadto znajduje się tu największe w Polsce (prawdopodobnie także w Europie) skupisko dzikich róż.

Dojście z centrum Sandomierza zajmuje około 1 godziny (szlak czerwony).