Pałac Rząsiny, pochodzący z 1451 r., jest jednym z wielu przepięknych zabytków w Polskiej Dolinie Loary. To miejsce, które uwodzi swoją niepowtarzalną historią i urokiem, przyciągając nie tylko miłośników historii.

Gdy przyjedziemy do Rząsin, od razu widzimy monumentalną budowlę, otoczoną zrujnowanymi zabudowaniami gospodarczymi. Zamek położony jest w malowniczym, starym parku i jest pełen tajemnic- podczas II wojny światowej, Luftwaffe prowadziło w nim badania. Wnętrza pałacu przenoszą do czasu baroku i renesansu. Komnaty ozdobione są malowidłami samolotów, a w piwnicy znajduje się winiarnia. 

Obecnie jest w rękach prywatnych, więc zwiedzanie możliwe jest tylko po wcześniejszym uzgodnieniu.

Pierwsze wzmianki o kościele Marii Panny sięgają roku 1384. Usytuowany na stoku Kamiennej Góry, stanowi najstarszą świątynię w Lubaniu. Pierwotnie był to skromny drewniany kościółek, który w 1427 r. padł ofiarą pożaru podczas najazdu husytów. 25 lat później został odbudowany w postaci murowanej świątyni.

Wraz z rozwojem reformacji, od 1525 r. w kościele zaczęto odprawiać nabożeństwa ewangelickie. Po II wojnie światowej stał się głównym kościołem parafialnym dla mieszkańców Lubania.

Niedaleko kościoła znajduje się przepiękny budynek Powiatowego Centrum Edukacyjnego w Lubaniu. Reprezentuje on charakterystyczną neorenesansową architekturę XIX w. Jego obecny wygląd został osiągnięty poprzez przebudowę w 1874 r. Dodano wtedy nowe skrzydło na zachodzie, owalną klatkę schodową oraz wieżę.

Wieża Bracka została zbudowana w 1318 r. i jest najwyższą pozostałością obwarowań miejskich. Ma 45 m wysokości i powstała z kamienia bazaltowego, a jej konstrukcja jest przykładem gotyckiej architektury obronnej- mury o grubości ok. 3 m, otwory strzelnicze oraz ganki osłonięte blankami. Pełniła funkcję więzienia miejskiego, składu broni oraz wartowni, a także dzwonnicy.

Dzisiaj wieża stanowi dobry punkt widokowy, aby podziwiać panoramę miasta oraz okolicznych gór. Dodatkowo, w jej wnętrzu można zwiedzić zrekonstruowaną izbę strażnika z XVII w. oraz bogatą kolekcję minerałów, wydobytych w okolicy Lubania.

Jeśli traficie na zamkniętą wieżę to zadzwońcie na podany na niej numer telefonu- przewodnik pojawi się po chwili i Was oprowadzi.

Strona wieży

Dom Solny, wybudowany w 1539 r., stanowił pierwotnie magazyn na sól i zboże oraz pełnił funkcje obronne, będąc częścią murów miejskich Lubania. W ciągu wieków budynek był dwukrotnie rozbudowywany, osiągając wysokość 22 m. Wnętrze budynku łączyły schody w formie drabin, a na parterze znajdowały się pomieszczenia dla pisarza oraz waga.

Budynek posiadał również specyficzne zastosowania w różnych okresach historycznych. Podczas wojen napoleońskich służył jako więzienie dla żołnierzy, a w pierwszej połowie XX w. jako remiza strażacka. Później, po roku 1945, Polacy wykorzystywali budynek jako zakład naprawy samochodów i stację transformatorową.

Obecnie, Dom Solny można zwiedzać tylko z zewnątrz.

Muzeum Regionalne zostało założone w 1975 r. Gromadzi eksponaty związane z osadnictwem wojskowym na terenach Dolnego Śląska, historią Lubania i okolic oraz zajmuje się sztuką i rzemiosłem tych terenów. Są to np. zbiór obrazów i grafik z obszaru granicznego między Śląskiem a Łużycami, w którym można zauważyć dzieła poświęcone Karkonoszom i Górom Izerskim, oraz kolekcja szczegółowych map czy zbiór ubrań z 1945 r. Niezwykle cenne są znaleziska archeologiczne, a także zbiory etnograficzne dokumentujące ginące zawody.

Strona muzeum

Wychodząc z muzeum sugeruję udać się na krótki spacer po rynku. Zaczniemy od budynku ratusza, z którego właśnie wyszliśmy. Wybudowano go w XVI w. w stylu renesansowym. Mimo kilku pożarów, które go zniszczyły, zachował oryginalny wygląd. Niedaleko znajduje się wieża Kramarska- pozostałość po drugim z trzech ratuszy. Jej nazwa pochodzi od otaczających ją kramów. Cofając się do wieży Brackiej natrafimy na aleję Historycznych Gwiazd, upamiętniającą znane postaci, które odwiedziły miasto.

Kierując się w stronę następnej atrakcji, czyli wieży Trynitarskiej, możemy podziwiać zabytkową architekturę kamienic oraz słup poczty polsko-saskiej. Jest to pomnik w kształcie ostrosłupa, będący repliką jednego z trzech pocztowych słupów dystansowych postawionych w 1725 r. Słupy te, umieszczone przy bramach miejskich lub w pobliżu rynku, były częścią systemu komunikacyjnego Saksonii. Ich zadaniem było informowanie o odległościach między miejscami oraz czasie podróży.

Wieża Trynitarska jest pozostałością po kościele Świętej Trójcy, zniszczonym w 1760 r. przez pożar. Budowa tego kościoła datowana jest na XIII w. i wiąże się z uzyskaniem przez Lubań praw miejskich. Zarówno kościół jak i wieża zostały wzniesione z bazaltowego kamienia łamanego i cegły. Przed II wojną światową mieszkańcy nazywali ją wieżą kościoła parafialnego lub wieżą dzwonniczą. Do 1951 roku na wieży znajdowały się cztery dzwony ze stali, które zostały odlane w odlewni Lauchammer w Torgau. Później zostały przeniesione do wieży Archikatedry św. Jana Chrzciciela we Wrocławiu.

Zamek położony we wsi Kliczków, był pierwotnie warownią graniczną zbudowaną na wysokim brzegu Kwisy w XIII w. W kolejnym wieku, przeszedł znaczącą modernizację, aby przypominać francuskie pałace, a jego otoczenie wzbogacił ogromny park w stylu angielskim. Do 1918 r. wielokrotnie odwiedzał go cesarz niemiecki Wilhelm II. Dziś zamek pełni funkcję m.in. hotelu oraz eleganckiej restauracji. Był również scenerią serialu “Komisja morderstw” w 2016 r.

Budynek można zwiedzać wraz z przewodnikiem. Dodatkowo, znajduje się w nim Muzeum Średniowiecza, które prezentuje m.in. militaria, życie codzienne Słowian i Wikingów, a także wynalazki średniowieczne. Sale zamku zostały udekorowane kolekcją replik tarcz i sztandarów z herbami Piastów– to najbardziej kompletny i unikatowy zbiór tego typu w Polsce. W gablotach znajdują się monety, narzędzia, gry planszowe oraz ekspozycje poświęcone piastowskim książętom Śląska i wojskowości wikingów.

Strona zamku

Cmentarz Koni, znajdujący się przy zamku Kliczków, jest miejscem unikatowym nie tylko w Polsce, ale także na skalę światową. W przeszłości znajdowało się tu kilkanaście nagrobków koni i psów, jednak do dzisiejszych czasów przetrwały zaledwie dwa i jeden współczesny. Pozostałe zostały prawdopodobnie wykorzystane do budowy domów po wojnie.

Na jednym z nagrobków widnieje inskrypcja z imieniem konia i datą jego śmierci – Juno, 1938 r. Fundacja Pro Culturae Bono, dbając o to miejsce, postawiła również nowy nagrobek, poświęcony klaczy Zacateca, który stanął pomiędzy dwoma starymi pomnikami. Dodatkowo, fundacja przeprowadziła rewitalizację parku, w którym odbywają się różnego rodzaju wydarzenia, takie jak rajdy konne czy wyścigi psich zaprzęgów.

Kolejną atrakcją wokół zamku jest folwark książęcy, w którym aktualnie znajduje się stadnina koni. Folwark to również odrestaurowane obiekty hotelowe z m.in. restauracją, wędzarnią grzybów, czy piecem chlebowym. Jego położenie w samym sercu Borów Dolnośląskich zapewnia atmosferę spokoju.

Stajnia Książęca oferuje przejażdżki bryczką czy jazdy konne w terenie oraz lekcje. Dodatkowo, na parkingu można zaparkować kamperem i podłączyć się do prądu.