Sanktuarium Maryjne w Górce Klasztornej jest najstarszym miejscem kultu maryjnego w Polsce, związane z objawieniem Matki Bożej pasterzowi w 1079 r. Na miejscu tego wydarzenia już w XII w. powstała pierwsza świątynia, a obecnie znajduje się tam kościół, który został odbudowany przez Bernardynów po zniszczeniach spowodowanych przez protestantów i najazd Szwedów. 

W kościele znajduje się Cudowny Obraz Matki Bożej Góreckiej, a obok budowli, studzienka z uzdrawiającą wodą, która pojawiła się w chwili objawienia. Sanktuarium jest także miejscem masowych mordów podczas II wojny światowej.

Na terenie Górki Klasztornej znajduje się również zrekonstruowany krąg kamienny, który nawiązuje do dawnych, pogańskich wierzeń.

Rynek w Więcborku, znany jako Plac Jana Pawła II, sąsiaduje z jednym z najważniejszych zabytków – kościołem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Apostołów Szymona i Judy Tadeusza. Kościół, zbudowany w XVIII w., ufundowany przez rodzinę Potulickich, jest ważnym przykładem architektury barokowej na Krajnie. Budowla ta przeszła liczne remonty i przebudowy. Wnętrze świątyni wyróżnia się rokokowo-klasycystycznym wystrojem z XVIII w., obejmującym m.in. ołtarze, ambonę i chrzcielnicę.

Nieopodal kościoła znajduje się Jezioro Więcborskie o powierzchni ok. 194–218 ha. Przez jezioro przepływa rzeka Orla, a jego wody otaczają wzgórza morenowe i lasy, stanowiące siedlisko wielu gatunków ptaków.

Plaża oferuje dobre warunki do wypoczynku i aktywności fizycznej. Po sezonie jest to idealne miejsce, aby przenocować. Wśród udogodnień znajduje się pomost oraz molo. Miejsce jest dobrze przygotowana pod względem infrastruktury – znajdują się tam toalety, natryski oraz przebieralnie.

Pałac w Sypniewie to zabytkowy obiekt wzniesiony ok. 1850 r. Charakteryzuje się klasycystyczną architekturą z elementami neorenesansowymi. Znajduje się w otoczeniu malowniczego parku o powierzchni 8,85 ha, w którym rośnie ponad 400 drzew.

Historia zamku sięga czasów, kiedy to pierwsze wzmianki o wsi Sypniewo pojawiły się w dokumentach. Z czasem, obiekt przechodził przez różne ręce, w tym przez rodzinę Goetzendorf-Grabowskich i Wilckensów. W XX w. stracił na znaczeniu, stając się miejscem dla Technikum Rolniczego, a następnie mieszkań dla nauczycieli.

Obecnie pałac i przylegający park są dzierżawione, a wnętrza zaadaptowane na restaurację oraz pokoje gościnne.

Pomnik Piasta Kołodzieja, zlokalizowany przed gmachem Starostwa Powiatowego, stanowi wyjątkowe upamiętnienie legendarnego protoplasty polskiej dynastii Piastów. Ufundowany w  1957 r., nawiązuje do powrotu Ziemi Złotowskiej do Macierzy i jest jedynym tego typu monumentem w Polsce. Rzeźba, wzniesiona z piaskowca, osiąga wysokość 2,5 m, a jej autorem jest wrocławski rzeźbiarz Władysław Tumkiewicz. Cokół, sięgający blisko 3 m, zaprojektował dr inż. Gerhard Aleksiewicz, pracownik Politechniki Wrocławskiej.

Mosiężne tablice, przypominają o wartościach narodowych Polaków. Płaskorzeźby, przedstawiające zarówno rolnika orzącego ziemię, jak i moment wyzwolenia Ziem Zachodnich, podkreślają znaczenie Piasta jako symbolu prostoty i siły w polskiej historii. 

Muzeum Ziemi Złotowskiej mieści się w zabytkowym szachulcowym budynku z XVIII w. Obiekt, po gruntownej renowacji, został otwarty w 1966 r. Znajdują się w nim bogate zbiory archeologiczne, historyczne i etnograficzne, które ukazują różnorodność kulturową Złotowszczyzny. Dział archeologiczny prezentuje ok. 500 eksponatów, w tym narzędzia z epoki kamienia oraz przedmioty z brązu i żelaza, odkryte podczas wykopalisk w okolicy. Szczególną uwagę zwracają znaleziska związane z kulturą pomorską, np. urny oraz groby skrzynkowe.

W części historycznej muzeum można zobaczyć dokumenty i artefakty ilustrujące historię regionu od czasów staropolskich po współczesność. Wśród najcenniejszych eksponatów znajdują się przywileje czy fotografie znanych postaci. 

Dział etnograficzny to prawdziwa skarbnica lokalnej kultury ludowej. Zbiory obejmują tradycyjne przedmioty codziennego użytku, rzeźby, hafty oraz wyroby rzemiosła artystycznego, w tym malowaną skrzynię wianową z 1799 r.

Strona muzeum

Galeria za winklem to nowoczesne centrum wystawiennicze w Złotowie, które stanowi część Muzeum Ziemi Złotowskiej. Mieści się Punkcie Informacji Turystycznej i oferuje wystawę stałą „Moje miasto, a w nim – Złotów w PRL-u”. Ekspozycja przenosi odwiedzających do czasów socjalizmu w Polsce, prezentując autentyczne przedmioty codziennego użytku, meble, urządzenia RTV i AGD, a także pamiątki, np. dawne pieniądze i kartki żywnościowe. Dzięki temu każdy ma szansę doświadczyć realiów życia w Złotowie w drugiej połowie XX w.

W galerii odbywają się także wystawy czasowe, a w sklepiku można zakupić regionalne pamiątki oraz książki dotyczące lokalnej historii.

Kolejnym oddziałem Muzeum Ziemi Złotowskiej jest Spichlerz. Znajduje się w nim ekspozycja „Szkoła polska na Ziemi Złotowskiej (1929-1939)”, która odtwarza atmosferę klasy szkolnej z tego okresu. Ma na celu ukazanie historii polskiego szkolnictwa w regionie w trudnym okresie niemieckiej dominacji. 

Wśród prezentowanych eksponatów można znaleźć archiwalne zdjęcia uczniów i nauczycieli, świadectwa szkolne oraz dokumenty dotyczące działalności polonijnej prasy, np. „Głos Pogranicza i Kaszub” czy „Młody Polak w Niemczech”. Ważnym elementem jest również flaga z Rodłem, symbolem Związku Polaków w Niemczech, przypominająca o walce o polską tożsamość na tych terenach.

Aby zwiedzić spichlerz, warto wcześniej skontaktować się z pobliskim Punktem Informacji Turystycznej, aby upewnić się, że drzwi będą otwarte 🙂.

Kaplica Pamięci to zabytek neogotycki, który został wybudowany w 1906 r. Zlokalizowana na terenie dawnego cmentarza ewangelickiego, pełniła funkcję kostnicy do zakończenia II wojny światowej. Po opuszczeniu miasta przez Niemców, budynek pozostawał nieużywany i niszczał przez wiele lat. W trakcie remontu odnowiono m.in. oryginalne malowidła i dekoracje ścienne oraz polichromie i dekoracje ornamentalne na stropie.

Obecnie kaplica stanowi część ekspozycji Muzeum Ziemi Złotowskiej i pełni funkcję miejsca pamięci. Na ścianach kaplicy umieszczono tablice chronologicznie przedstawiające najważniejsze wydarzenia z historii regionu, od czasów prehistorycznych aż po II wojnę światową. W gablotach znajdują się eksponaty związane z militariami, a także sakralnymi przedmiotami.

Podobnie jak w przypadku Spichlerza, zalecam kontakt z Punktem Informacji Turystycznej przed wizytą 🙂

Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny to świątynia barokowa, zbudowana w XVII w. z inicjatywy wojewody kaliskiego, Andrzeja Karola Grudzińskiego. Powstała na miejscu wcześniejszego, drewnianego budynku, który został zniszczony przez Szwedów podczas najazdu w 1657 r.

Kościół jest jednonawowy, z przyległymi kaplicami Matki Bożej Różańcowej i św. Anny. Wnętrze zdobią polichromie i sgraffita wykonane w latach 60. XX w. Barokowe wyposażenie świątyni obejmuje pięć bogato zdobionych ołtarzy oraz ambonę i chrzcielnicę. W podziemiach kaplicy Matki Bożej Różańcowej znajdują się krypty, w których spoczywają rodzice fundatora oraz jego trzyletni syn. 

Zagroda Krajeńska to skansen, który przenosi odwiedzających w realia XVIII-wiecznej wsi. Głównym punktem jest zrekonstruowana chałupa ze Starej Świętej, w której możemy zobaczyć oryginalne wyposażenie wnętrza, dawne narzędzia pracy i codzienne przedmioty. Budynek ten, niegdyś będący izbą regionalną, przybliża tradycyjne budownictwo regionu Krajny Złotowskiej, słynącego z charakterystycznej konstrukcji szachulcowej.

Skansen odtwarza pełny obraz typowej zagrody – oprócz chałupy znajduje się tu także stodoła, chlewnia oraz kuźnia. Można w nich zobaczyć m.in. makietę miasta sprzed wieków czy historyczne narzędzia kowalskie. Ciekawą atrakcją Zagrody jest “Ścieżka zmysłów”, która umożliwia odkrywanie natury poprzez dotyk, przechodząc po kwaterach wypełnionych różnymi materiałami, takimi jak słoma, kamienie czy szyszki.

Po sezonie, tak jak i we wcześniejszych atrakcjach, sugeruję zadzwonić do Punktu Informacji Turystycznej, żeby mieć pewne informacje co do godzin otwarcia 🙂