Kałamarz, piórnik i linijka… to nie tylko określenia akcesoriów uczniowskich, ale także nazwy poszczególnych budynków wchodzących w skład dawnego folwarku Brzezie znajdującego się na terenie Wodzisławia.

Kałamarzem określa się willę w stylu toksańskim wzniesioną przez Antoniego Józefa Lanckorońskiego na przełomie wieków XVIII i XIX, czyli tytułowy dwór obronny. Piórnik stoi ok. 100 m dalej i został zbudowany w XIX wieku prawdopodobnie na fundamentach dawnego zamku rodu Lanckorońskich, którzy w Wodzisławiu zadomowili się kilka wieków wcześniej.

Chociaż obecny kościół powstał w XV wieku, a potem był jedynie modernizowany i rozbudowywany, to pierwszą świątynię wybudowano w Jędrzejowie najprawdopodobniej jeszcze w XI wieku.

Kościół Trójcy Świętej jest gotycki z elementami renesansu i baroku.

Sam Jędrzejów korzeniami sięga czasów rzymskich, ale na kartach kronik pojawia się w XII wieku jako wieś Brzeźnica. Kariera miejska osady rozpoczyna się w XIII wieku. Powstaje kwadratowy rynek, wokół którego wciąż zachowały się kamieniczki z XVI i XVII wieku.

To stworzone dzięki pasji i geniuszowi rodziny Przypkowskich miejsce jest niezwykłe z kilku powodów:

• po pierwsze znajduje się tutaj trzecia co do wielkości kolekcja zegarów na świecie! Znajdziecie tutaj prawdziwe cudeńka, które odmierzają czas za pomocą cienia, czy też plamki świetlnej. Są też takie które strzelają
• po drugie możecie tutaj zobaczyć pokaźną ekspozycję gastronomiczną powstałą dzięki olbrzymiej pasji Tadeusza Przypkowskiego
• po trzecie w Jędrzejowie, w czasie I WŚ stacjonował Józef Piłsudski, który był gościem rodziny Przypkowskich. Dlatego podczas wizyty w muzeum usłyszycie o tym gdzie Marszałek siadywał i kto postrzelił biblioteczkę…

Strona muzeum

Początki kolejki sięgają okresu I WŚ i celów militarnych. Z czasem zaczęto ją rozbudowywać i wykorzystywać gospodarczo (do transportu m.in. buraków, cukru, gipsu, czy drewna) oraz pasażersko do przewozu ludzi.

Wraz z rozwojem ekonomicznym i technologicznym rola kolejki zaczęła maleć, aż jej użytkowanie stało się nieopłacalne.

Ratunkiem dla istnienia wąskotorówki okazała się być turystyka. Ciuchcia Ponidzie znalazła swoich adoratorów, których oczarowuje pięknem minionych dni zabierając w podróż po ponidzkich bezdrożach

Strona muzeum

Początki opactwa Cystersów w Jędrzejowie, pierwszego tego typu opactwa na ziemiach polskich sięgają połowy XII wieku.

Sam zespół kościelno – klasztorny jest datowany na początek XIII wieku. Architektura budynków wciąż zachowała ślady późnoromańskiego stylu, chociaż w kolejnych wiekach opactwo rozbudowywano w stylach gotyckim, renesansowym i barokowym, najbardziej widocznym dla obserwatora na pierwszy rzut oka.

Ostatnie lata swojego życia spędził w opactwie Wincenty Kadłubek, pierwszy Polak, który napisał książkę. Prawdopodobnie właśnie w Jędrzejowie powstała ostatnia, czwarta część jego dzieła życia „Kroniki Polaków”. Kadłubek został pochowany w jędrzejowskim opactwie Cystersów.

Także tutaj, w przyklasztornym kościele znajdziecie najstarszy zachowany nagrobek rycerski na ziemiach polskich – jest to wczesnogotycka nagrobna płyta Pakosława z Mstyczowa.

Muzeum prezentuje sylwetkę Mikołaja Reja, wszechstronnego i utalentowanego pisarza tworzącego jedynie w języku polskim, człowieka niezwykle towarzyskiego wręcz rubasznego, a czasami nawet prowokującego. Wśród wielu reprodukcji dzieł mistrza, znajdziecie tu także autentyczne „zeznanie podatkowe” Reja czy też „list do sąsiada” jego autorstwa.

Obecny dworek powstał w latach 60-tych XIX wieku i oczywiście Rej nigdy w nim nie mieszkał. Natomiast w budynku można zobaczyć fragment kamiennego nadproża z herbem Oksza z dworku wybudowanego przez Mikołaja Reja w miejscowości Oksza, do której przeniósł się on z rodowych Nagłowic.

Dzięki uporowi, ambicjom i staraniom Urszuli Dembińskiej oraz wsparciu jej męża Franciszka powstała rezydencja, którą śmiało można zaliczyć do grona najwspanialszych rezydencji magnackich w XVIII wieku. Szkoda tylko, że czas i polityczne zawirowania mocno nadwyrężyły przymioty tego architektonicznego cudeńka, będącego dziełem nie byle kogo, bo Franciszka Ferdynanda Naxa – jednego z najbardziej uznanych architektów czasów stanisławowskich w Polsce.

Pałac stanął na miejscu dworu Korycińskich i zaadoptował kilka jego elementów.

Piękno i urok wnętrz rezydencji doceniło wielu gości Urszuli Dembińskiej, wśród których wymienić należy króla Stanisława Augusta Poniatowskiego.

Obecny kościół powstał ok. połowy XVII wieku, a został rozbudowany pod koniec wieku XVIII z inicjatywy Urszuli Dembińskiej. Jego wnętrze jest barokowo – klasycystyczne. Świątynię wzniesiono prawdopodobnie na pozostałościach poprzedniej, gotyckiej budowli.

Historia parafii w Szczękocinach sięga natomiast wieku XIV, kiedy to jeden z przedstawicieli rodziny Odrowążów ufundował pierwszy kościół w tym miejscu.

Obecny pałac zaczął budować Aleksander Koniecpolski, a było to na początku XVII wieku. Jego dzieło kontynuował Stanisław Koniecpolski, późniejszy wielki hetman koronny. Podczas wznoszenia rezydencji wykorzystano pozostałości stojącego tutaj wcześniej zamku, którego reliktem są wciąż istniejące pozostałości baszty.

Kolejne rody, jak Czapscy, czy Potoccy, wchodząc w posiadanie majątku, rozbudowywały i odnawiały założenie zmieniając jego wygląd i charakter.

W chwili obecnej pałac zakupił prywatny inwestor i planuje przywrócić mu dawny blask.