Klasztor powstał na przełomie XII i XIII wieku. Jest wspaniałym przykładem architektury romańskiej, jednym z najpiękniejszych w Polsce. W 1818 r. nastąpiła kasata klasztoru, jednak cystersi powrócili tu w 1951 r.
Warto zobaczyć dobrze zachowany i nieprzekształcony romański kościół pw. Matki Boskiej Wniebowziętej i św. Floriana. Jego wnętrze zamyka jedno z najstarszych sklepień krzyżowo-żebrowych. Znajdują się w nim późnoromańskie detale architektoniczne, zaś jego wyposażenie jest barokowe. Zwracają uwagę XVIII-wieczne polichromie przedstawiające dzieje cystersów w Wąchocku. Zwiedzać można także klasztor: kapitularz, karcer, fraternię, wirydarz, refektarz, krużganki oraz klasztorne ogrody.
Odwiedzimy tu również Muzeum Pamięci Walki o Niepodległość Narodu poświęcone polskim zrywom niepodległościowym. Wart szczególnej uwagi jest zbiór rękopisów m.in. Jana III Sobieskiego, Augusta Poniatowskiego, Adama Mickiewicza, Elizy Orzeszkowej, czy Marii Konopnickiej. W klasztornym murze umieszczono tablice poświęcone bohaterom państwa podziemnego z lat 1939-1945. Zobaczymy też miejsce złożenia prochów Jana Piwnika „Ponurego”.
Zwiedzanie kompleksu odbywa się z przewodnikiem.