Muzeum Flisactwa Polskiego, Rynek 5, Ulanów
Jest to jedyne w Polsce muzeum gromadzące pamiątki związane z flisactwem. Mieści się w budynku z 1865 r., niegdyś należącym do ulanowskiego retmana.
Retman był starszym flisakiem, pełniącym funkcję kapitana tratwy. Co ciekawe, aby nim zostać, poza umiejętnościami, należało zdobyć… świadectwo moralności.
Muzeum prowadzi Bractwo Flisackie pw. św. Barbary. Nawiązuje ono do Bractwa św. Barbary, założonego w 1730 r. Było to zrzeszenie dewocyjne, a zgodę na jego powstanie wydał sam papież. Po latach wykształcił się z niego cech retmański i sternicki.
Przed muzeum znajduje się pomnik Jana Pawła II. Jego autorem jest Andrzej Pityński. Niebawem udamy się do jego galerii (prowadzonej także przez Bractwo Flisackie).
Tymczasem warto podejść do pobliskiego kościoła pw. św. Jana Chrzciciela i św. Barbary z 1643 r. (tzw. kościół flisacki). W środku zachwycają zabytkowe ołtarze oraz bogata polichromia. Przetrzymywany jest tutaj najstarszy sztandar flisaków, czyli tzw. duża chorągiew sternicka z 1730 r. Przed kościołem możemy zobaczyć flisacką tubę salwową.
Muzeum Andrzeja Pityńskiego, ul. Bieliniecka 10, Ulanów
Andrzej Pityński był rzeźbiarzem. Pochodził z Ulanowa. Wyemigrował do USA, gdzie rozwinęła się jego kariera artystyczna. W swojej twórczości często poruszał wątki patriotyczne. Jest kawalerem Orderu Orła Białego.
Muzeum mieści się w zrekonstruowanym domu rodzinnym artysty. Można tu zobaczyć miniatury jego rzeźb, medale okolicznościowe, czy obrazy wykonane węglem, a także pamiątki osobiste.
Centrum Wikliniarstwa, ul. Mickiewicza 41, Rudnik nad Sanem
Rudnik nad Sanem słynie z wikliniarstwa. Centrum stworzono w celu wyeksponowania tradycji i historii tego rzemiosła w regionie.
Możemy tu zobaczyć ekspozycje wikliny użytkowej (m.in. meble i formy dekoracyjne) i artystycznej (m.in. wiklinowa moda, biżuteria, czy rzeźba).
Ponadto znajdują się tutaj wystawy historyczna (prezentująca historię miasta i wikliniarstwa), archeologiczna i etnograficzna. Organizowane są także wystawy czasowe m.in. rzeźby, rysunku, grafiki, czy malarstwa.
Odbywają się tu również liczne wydarzenia: warsztaty i pokazy wyplatania, a nawet prezentacje wiklinowej mody i biżuterii.
Cerkiew pw. św. Michała Archanioła, Kulno
Jest to cerkiew prawosławna, zbudowana w 1872 r. w stylu bizantyjsko-rosyjskim. Na początku służyła unitom. W 1875 r. doszło do kasacji unii, a jej wiernych zmuszono do przejścia na prawosławie.
Po II wojnie światowej świątynia została opuszczona i popadła w ruinę. Ponownie otwarto ją w 1956 r. Od 1972 r. jest współużytkowana przez prawosławnych i katolików (jako kościół pw. św. Maksymiliana Kolbego), co w Polsce zdarza się wyjątkowo rzadko.
Kościół i klasztor Bernardynów, pl. Mariacki 8, Leżajsk
Zespół klasztorny zbudowano w XVII wieku. Należy do najwybitniejszych dzieł architektury sakralnej na Podkarpaciu. Jest to również rzadki przykład klasztoru warownego.
Na uwagę zasługuje zabytkowy kościół pw. Zwiastowania Pańskiego. Jego wnętrze kryje wiele cennych elementów. Należą do nich m.in. manierystyczne stalle z XVII wieku oraz monumentalny prospekt organowy. Sam instrument uchodzi za najbogatsze pod względem artystycznym i najbardziej skomplikowane technicznie barokowe organy w Polsce.
W klasztorze znajduje się Muzeum Prowincji Ojców Bernardynów, które gromadzi przedmioty zabytkowe z utraconych po II wojnie światowej klasztorów wschodnich oraz innych klasztorów prowincji.
Niestety w muzeum nie wolno robić zdjęć. Zapewniam jednak, że warto je odwiedzić.
Muzeum Ziemi Leżajskiej, ul. Mickiewicza 20a, Leżajsk
Muzeum mieści się w XVIII-wiecznym Dworze Starościńskim. Prezentuje wystawy o charakterze regionalnym.
Ekspozycja historyczna przedstawia dzieje miasta i regionu. Ekspozycja browarnicza poświęcona jest historii regionalnego piwowarstwa.
Interesująca jest wystawa etnograficzno-zabawkarska. Na część etnograficzną składają się przedmioty codziennego użytku oraz narzędzia z I połowy XX wieku. Na część zabawkarską składają się drewniane zabawki, narzędzia do ich wyrobu (m.in. XIX-wieczna tokarka) oraz bibułkowe kwiaty i słomiane pająki.
Dopełnieniem tej wystawy jest park Zabawek Leżajskich przed muzeum. Zobaczymy tu drewniane zabawki w rozmiarze XXL 🙂
Cmentarz żydowski, ul. Górna 6, Leżajsk
Cmentarz założono prawdopodobnie w XVIII wieku. Podczas II wojny światowej został zdewastowany przez Niemców. Przetrwały na nim pojedyncze nagrobki. Odrestaurowano go na przełomie lat 80. i 90. XX wieku.
Znajduje się tutaj grobowiec kryjący szczątki cadyka Elimelecha Weissbluma (jednego z pierwszych cadyków w historii judaizmu). Jest on celem pielgrzymek chasydów z całego świata.