Archipelag Roztocze – Park Żywiołów, Budy 50
Archipelag Roztocze stanowi sieć obiektów turystycznych, które w oryginalny sposób ukazują walory tej krainy. Jednym z takich obiektów jest Park Żywiołów, gdzie czeka na Was wiele atrakcji.
Główną z nich jest ekspozycja multimedialna pt. “Empiria Zmysłów i Żywiołów Roztocza”, która pozwala poznać je w niecodzienny sposób, angażując różne zmysły. Wśród innych atrakcji znajdziecie tu m.in. Park Miniatur Kresowych, przedstawiający budowle z obszaru od rejonu lwowskiego, aż po Krym, czy Park Zabaw Kreatywnych.
Roztoczańskie Muzeum PRL, ul. Weteranów 6, Zamość
Muzeum gromadzi eksponaty związane z życiem w okresie PRL. Bogate zbiory prezentowane są w ośmiu gabinetach (m.in. sklep, kuchnia, łazienka, gabinet I sekretarza, czy posterunek MO) i na 14 wystawach (m.in. filmowej, budowlanej, turystycznej, czy poświęconej katastrofie elektrowni w Czarnobylu). Można tu zobaczyć wiele ciekawostek, np. dowód tożsamości… konia. To swoisty wehikuł, dzięki któremu wielu z Was będzie mogło powrócić do czasów dzieciństwa lub młodości.
Muzeum Martyrologii Zamojszczyzny “Rotunda”, ul. Droga Męczenników Rotundy, Zamość
Rotunda powstała w XIX wieku jako działobitnia będąca elementem twierdzy Zamość. Podczas II wojny światowej mieściło się tu więzienie śledcze Gestapo oraz obóz przejściowy. Na terenie rotundy dokonywano w tym czasie masowych egzekucji.
Dziś znajduje się tutaj ekspozycja, będąca świadectwem tego tragicznego okresu. Na cmentarzu okalającym rotundę pochowane są pomordowane tu osoby, a także m.in. polscy żołnierze walczący w kampanii wrześniowej oraz członkowie AK.
Rynek Wielki, Zamość
Jest to jeden z największych XVI-wiecznych placów w Europie. Ma wymiary 100 na 100 metrów. Otaczają go wspaniałe, zabytkowe kamienice. Warto zwrócić uwagę na te najbardziej okazałe, znajdujące się w północnej pierzei, zwane ormiańskimi. Mieści się w nich Muzeum Zamojskie. Niewątpliwą ozdobą rynku, a zarazem symbolem miasta, jest charakterystyczny ratusz z 1591 r.
W pobliżu Rynku Wielkiego znajdują się dwa rynki pomocnicze – Solny i Wodny. Warto odwiedzić je także. Razem z Rynkiem Wielkim tworzą ważną oś kompozycji Starego Miasta.
Nadszaniec bastionu VII (ul. Łukasińskiego 2) i Brama Lwowska (ul. Partyzantów 2), Zamość
Nadszaniec zbudowano w XIX wieku. Jego zadaniem było wzmocnienie siły ognia istniejącego już bastionu VII – najpotężniejszego bastionu twierdzy Zamość, jedynego który przetrwał do naszych czasów.
Dziś zarówno bastion jak i jego nadszaniec można zwiedzać. Sprzedaż biletów odbywa się w pasażu handlowym przylegającym do nadszańca. Trasa zwiedzania liczy około pół kilometra. Podczas spaceru będziecie mogli zobaczyć wystawę prezentującą historię twierdzy Zamość. Na Nadszańcu znajduje się taras widokowy z ekspozycją armat.
Koniec trasy znajduje się przy Bramie Lwowskiej (tzw. starej), zbudowanej pod koniec XVI wieku w stylu manierystycznym. W XIX wieku urządzono w niej więzienie, w którym przetrzymywano m.in. Waleriana Łukasińskiego. Po przeciwnej stronie ulicy znajduje się druga Brama Lwowska (tzw. nowa), zbudowana w XIX wieku.
Synagoga, ul. Pereca 14, Zamość
Synagoga została zbudowana w XVII wieku w stylu renesansowym. Jest to jeden z najwspanialszych zabytków kultury żydowskiej w Polsce. Dziś mieści się tu Multimedialne Muzeum Historii Żydów Zamościa i Okolic. Można w nim poznać dzieje miejscowej społeczności żydowskiej. Odbywają się tu także różne wydarzenia kulturalne. Ponadto synagoga służy za miejsce modlitwy dla Żydów przyjeżdżających do Zamościa.
Muzeum Zamojskie, ul. Ormiańska 30, Zamość
Muzeum ma charakter regionalny. Jego siedzibą są cztery zabytkowe kamienice (tzw. ormiańskie) z XVII wieku, znajdujące się w północnej pierzei Rynku Wielkiego.
Wystawa historyczna poświęcona jest przeszłości Zamościa. Wystawa archeologiczna pozwala poznać najdawniejsze dzieje Zamojszczyzny. Z kolei wystawa etnograficzna prezentuje jej sztukę ludową. Znajduje się tu również galeria malarstwa sakralnego i historycznego.
Jako ciekawostkę warto wspomnieć, że muzeum posiada największą w Polsce kolekcję eksponatów dotyczących kultury Gotów.
Katedra pw. Zmartwychwstania Pańskiego i św. Tomasza Apostoła, ul. Kolegiacka 1a, Zamość
Katedrę wzniesiono pod koniec XVI wieku w stylu renesansowym. Jej fundatorem był założyciel miasta, Jan Zamojski. Wraz z otaczającymi ją budynkami tworzy zespół unikatowy w skali światowej. Ciekawostką jest, że jej wymiary (długość i szerokość) nawiązują do wymiarów ówczesnego Zamościa (stanowiąc jego 15-krotne pomniejszenie).
We wnętrzu uwagę zwraca późnobarokowy ołtarz główny, na którym stoi srebrne, rokokowe tabernakulum. Spośród kaplic najciekawsza jest kaplica Zamojskich pw. Przemienienia Pańskiego. Znajduje się w niej płyta nagrobna Jana Zamojskiego, który spoczywa w jednej z krypt pod nawą główną (pochowani są tam także inni członkowie rodu Zamojskich).
Obok świątyni znajduje się XVIII-wieczna dzwonnica, która w sezonie letnim służy także jako taras widokowy. W pobliżu stoją jeszcze dwa budynki: Infułatka z końca XVI wieku oraz Wikarówka zbudowana w XVII wieku.
Muzeum Sakralne Katedry Zamojskiej, ul. Kolegiacka 3, Zamość
Muzeum mieści się w Wikarówce, zbudowanej w XVII wieku. Można tu obejrzeć cenne zabytki sztuki sakralnej, pochodzące ze skarbca zamojskiej katedry. Są to m.in. portrety infułatów i ordynatów zamojskich, szaty i naczynia liturgiczne, relikwiarze, a także alba koronacyjna Michała Korybuta Wiśniowieckiego, czy wykonany ponad 300 lat temu zegarek Marcina Zamojskiego, który nadal działa!
Pomnik Jana Zamojskiego, ul. Szczebrzeska 2b, Zamość
Muzeum Fortyfikacji i Broni “Arsenał”, ul. Zamkowa 2, Zamość
Muzeum mieści się w trzech, położonych obok siebie budynkach, w obrębie bastionu III twierdzy Zamość.
Pierwszym (głównym) jest pochodzący z XVII wieku budynek arsenału. Można tu zobaczyć m.in. broń białą i palną, armaty oraz rekonstrukcje innych rodzajów uzbrojenia, pochodzących z XVII wieku. Znajdują się tu także makiety umocnień miasta.
Drugim jest wybudowana w XIX wieku prochownia, gdzie prezentowana jest multimedialna projekcja o rozwoju zamojskiej twierdzy. Trzecim jest nowo wybudowany pawilon, w którym znajduje się wystawa sprzętu wojskowego z XX wieku oraz ekspozycja przedstawiająca działania wojenne na Zamojszczyźnie.